/tmp/xfbld.jpg
Tiếp theo phần soạn Bài 16 phần 1: Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV, chúng ta sẽ cùng nhau đi tiếp Bài 16 phần 2. Trong phần này Top lời giải sẽ hướng dẫn các bạn trả lời toàn bộ các câu hỏi trong sách giáo khoa Lịch sử 7, đồng thời tham khảo thêm các câu hỏi củng cố kiến thức và thực hành với các dạng bài trắc nghiệm kiểm tra hay nhất.
Chúng ta cùng đi đến nội dung bài học ngay dưới đây nhé:
Câu hỏi trang 77 Sử 7 Bài 16 ngắn nhất: Nhà Hồ được thành lập trong hoàn cảnh nào?
Trả lời:
Hoàn cảnh ra đời:
– Vào cuối thế kỉ XIV, các cuộc đấu tranh của nông dân đã làm cho triều Trần suy yếu, làng xã tiêu điều, dân định giảm sút.
– Nhà Trần không còn đủ sức cai trị đất nước như trước nữa.
– Giữa lúc đó, Hồ Quý Ly đã nắm giữ vị trí cao nhất trong triều đình.
⇒ Năm 1400, Hồ Quý Ly lên ngôi vua lập ra nhà Hồ.
Câu hỏi trang 78 Sử 7 Bài 16 ngắn nhất: Nhà Hồ đã thực hiện chính sách hạn điền, hạn nô để làm gì?
Trả lời:
Nhà Hồ ban hành chính sách hạn điền, hạn nô vì:
– Hoàn cảnh đất nước cuối thời Trần, do chính sách điền trang – thái ấp mà số ruộng thuộc sở hữu của tư nhân là rất lớn, ruộng công chỉ còn lại một phần nhỏ. Để thu hồi lại số ruộng tư này, hạn chế quyền lực của các vương công, quý tộc mà nhà Hồ ban hành chính sách hạn điền.
– Chính sách hạn nô để:
+ Để có thể tận dụng được nguồn nhân lực phát triển đất nước.
+ Suy giảm thế lực của những vương công, quý tộc.
Câu hỏi trang 79 Sử 7 Bài 16 ngắn nhất: Em có nhận xét gì về chính sách quân sự, quốc phòng của Hồ Quý Ly?
Trả lời:
Nhận xét:
Nhà Hồ rất quan tâm và ban hành nhiều chính sách để phát triển và củng cố quân sự, quốc phòng.
– Tích cực sản xuất vũ khí, chế tạo ra được loại súng mới là súng thần cơ.
– Xây dựng một số thành trì kiên cố.
=> Các chính sách này đã góp phần tích cực vào xây dựng một lực lượng quân đội dùng mạnh, quy củ, được trang bị vũ khí đầy đủ.
Bài 1 trang 80 Sử 7 Bài 16 ngắn nhất: Em hãy trình bày tóm tắt cuộc cải cách của Hồ Quý Ly.
Trả lời:
Cải cách của Hồ Quý Ly được biểu hiện trên tất cả các lĩnh vực:
– Chính trị: Cải tổ hàng ngũ quan văn, quan võ, cho những người có tài năng và thân cận với mình nắm giữ.
Đổi tên một số đơn vị hành chính cấp trấn. Quy định rõ ràng cách làm việc của bộ máy chính quyền.
– Kinh tế:
+ Phát hành tiền giấy.
+ Ban hành chính sách hạn điền, quy định lại thuế đinh thuế ruộng.
– Xã hội: Ban hành chính sách hạn nô.
– Văn hóa – giáo dục:
+ Bắt các nhà sư chưa đến 50 tuổi phải hoàn tục.
+ Dịch sách Hán ra chữ Nôm, để dạy cho vua Trần và phi tần, cung nữ.
+ Sử đổi chế độ thi cử, học tập.
– Quân sự: Tăng cương củng cố quân sự, quốc phòng.
Bài 2 trang 80 Sử 7 Bài 16 ngắn nhất: Hãy nêu những mặt tiến bộ và hạn chế của cải cách Hồ Quý Ly.
Trả lời:
– Tiến bộ:
+ Tăng cường tính tập quyền của triều đình trung ương.
+ Góp phần giải quyết tình trạng tập trung ruộng đất của giai cấp quý tộc, địa chủ, làm suy yếu thế lực của quý tộc tôn thất nhà Trần.
+ Cải cách văn hóa, giáo dục có nhiều tiến bộ: khuyến khích học hành, dịch sách Hán ra chữ Nôm.
+ Xây dựng được quân đội mạnh.
– Hạn chế:
+ Cải cách tiến bộ nhưng chưa thực tế, chưa có tính khả thi trong hoàn cảnh đất nước bấy giờ, do đó nhiều chính sách mới chỉ trên lý thuyết và chưa được thực hiện triệt để.
+ Chính sách cải cách cũng chưa giải quyết được những yêu cầu bức thiết của nhân dân.
Bài 3 trang 80 Sử 7 Bài 16 ngắn nhất: Em có nhận xét, đánh giá như thế nào về nhân vật Hồ Quý Ly?
Trả lời:
Nhận xét:
Hồ Quý Ly là người tài giỏi, yêu nước, thương dân, trong hoàn cảnh đất nước khủng hoảng, rối ren cuối triều Trần đã đứng lên – khi còn là một viên quan tiến hành cải cách đất nước. Đưa ra những chính sách tiến bộ, để lại nhiều bài học cho đời sau.
Câu 1: Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng suy sụp của nền kinh tế nửa sau thế kỉ XIV ?
Trả lời
Nền kinh tế nước ta từ nửa sau thế kỉ XIV bắt đầu trì trệ, suy sụp là do :
– Sự sa đọa, bất lực của tầng lớp quý tộc Trần, mâu thuẫn trong nội bộ vương triều
– Nhà nước không còn quan tâm đến sản xuất nông nghiệp, không chăm lo tu sửa, bảo vệ đê điều, các công trình thủy lợi.
– Địa chủ, quý tộc chiếm nhiều ruộng đất, bóc lột nặng nề dân chúng
Câu 2: Tình hình nội bộ của nhà Trần trong nửa cuối thế kỉ XIV như thế nào ?
Trả lời
– Vua, quan, quý tộc lao vào cuộc sống ăn chơi sa đọa.
– Trong triều nhiều kẻ tham lam, nịnh thần làm rối loạn kỉ cương phép nước, triều chính bị lũng đoạn.
– Bất lực trong việc đối phó với các cuộc tấn công của Champa và yêu sách ngang ngược của nhà Minh
– Mâu thuẫn nội bộ ngày càng sâu sắc, nhất là từ khi Dương Nhật Lễ lên nắm quyền
Câu 3: Sự kiện Chu Văn An dâng sớ lên nhà vua đòi chém 7 tên nịnh thần đã chứng tỏ điều gì ?
Trả lời
Việc Chu Văn An dâng sớ lên nhà vua đòi chém 7 tên nịnh thần đã chứng tỏ ông là một vị quan thanh liêm, không vụ lợi, là người yêu nước thương dân, biết đặt lợi ích của nhân dân lên trên hết và điều đó cũng cho thấy tình hình lũng đoạn của vương triều nhà Trần cuối thế kỉ XIV
Câu 4: Nguyên nhân nào dẫn đến các cuộc khởi nghĩa của nông dân, nô tì từ nửa sau thế kỉ XIV ?
Trả lời
Nguyên nhân dẫn đến các cuộc khởi nghĩa của nông dân, nô tì từ nửa sau thế kỉ XIV là do vua quan ăn chơi sa đọa, áp bức bóc lột nặng nề nông dân và nô tì làm cho họ mâu thuẫn sâu sắc với giai cấp thống trị và họ đã vùng dậy đấu tranh.
Câu 5: Các cuộc khởi nghĩa của nông dân, nô tì nửa cuối thế kỉ XIV có ý nghĩa gì ?
Trả lời
Các cuộc khởi nghĩa của nông dân, nô tì nửa cuối thế kỉ XIV đã :
– Chứng tỏ xã hội thời Trần đang lâm vào tình trạng mất ổn định, mâu thuẫn giữa nông dân, nô tì với giai cấp thống trị đã trở nên gay gắt.
– Góp phần làm cho nhà Trần suy yếu và cho thấy rằng nhà Trần không còn đủ sức giữ vững vai trò của mình, nên sự sụp đổ là điều khó tránh khỏi.
Câu 6: Em hãy giới thiệu vài nét về Hồ Quý Ly ?
Trả lời
– Hồ Quý Ly là cháu bốn đời của Hồ Liêm (Hồ Liêm từ quê Nghệ An ra Thanh Hóa, được một viên quan đại thần họ Lê nhận làm con nuôi). Ông là người có tài năng, lại có hai người cô là phi tần của vua Trần Minh Tông và sinh hạ được ba vị vua cho nhà Trần, nhờ đó ông rất được vua Trần trọng dụng.
– Hồ Quý Ly đã nắm giữ được chức vụ cao nhất trong triều đình. Sau vụ một số quý tộc nhà Trần mưu giết Hồ Quý Ly không thành (1399), năm 1400, ông phế truất vua Trần và lên làm vua, đổi quốc hiệu là Đại Ngu – Nhà Hồ được thành lập.
Câu 7: Những chính sách của Hồ Quý Ly đã thể hiện sự quan tâm của mình đến đời sống dân nghèo như thế nào ?
Trả lời
– Đặt lệ cử các quan ở triều đình về các lộ tham hỏi đời sống nhân dan
– Người không có ruộng, trẻ em mồ côi, đàn bà góa không phải nộp thuế đinh
– Những năm có nạn đói bắt nhà giầu thừa thóc phải bán cho dân đói và tổ chức nơi chữa bệnh cho dân
Câu 8: Em có nhận xét gì về chính sách của Hồ Quý Ly ?
Trả lời
– Diễn ra trên nhiều lĩnh vực : chính trị, kinh tế tài chính, xã hội, văn hóa giáo dục và quân sự
– Những chính sách trên có tác dụng làm ổn định phần nào tình hình đất nước
– Hạn chế tập trung ruộng đất vào tay quý tộc, địa chủ làm suy yếu thế lực họ Trần và làm tăng nguồn thu nhập của Nhà nước
– Tuy nhiên một số chính sách chưa phù hợp với thực tế và chưa được lòng dân.
Câu 1: Ý nào dưới đây không phải nguyên nhân khiến nhà Trần suy yếu?
A. Nhà nước không chăm lo phát triển nông nghiệp.
B. Chiến tranh nông dân nổ ra chống lại triều đình.
C. Nhà Minh gây đưa ra các yêu sách ngang ngược, phía Nam Cham-pa gây xung đột.
D. Nhà Minh tiến hành chiến tranh xâm lược.
Chọn đáp án: D
Giải thích: Lúc này, nhà Minh chưa tiến hành chiến tranh xâm lược Đại Việt mà phải đến năm 1406, lấy cớ nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần nhà Minh mới đem quân xâm lược.
Câu 2: Ý nào dưới đây không phải nguyên nhân nào dẫn tới sự bùng nổ các cuộc khởi nghĩa nông dân nửa cuối thế kỉ XIV?
A. Nhà nước không quan tâm đến sản xuất nên nhiều năm bị mất mùa đói kém.
B. Vua, quan, quý tộc nhà Trần chỉ lo ăn chơi sa đọa và bóc lột nhân dân.
C. Nông dân nổi dậy để chống lại các cuộc tấn công của Cham-pa và các yêu sách ngang ngược của nhà Minh.
D. Triều đình thu tô thuế nặng nề.
Chọn đáp án: C
Giải thích: Nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ của các cuộc khởi nghĩa cuối trần là:
+ Nhà nước không quan tâm đến sản xuất nên nhiều năm bị mất mùa, đói kém xảy ra thường xuyên.
+ Vua, quan, quý tộc nhà Trần chỉ lo ăn chơi sa đọa và bóc lột nhân dân.
+ Triều đình vẫn bắt dân nghèo phải nộp ba quan tiền thuế đinh.
⇒ Đời sống nhân dân khổ cực, mâu thuẫn giữa nông dân với giai cấp thống trị ngày càng sâu sắc.
Câu 3: Di tích thành nhà Hồ (Thanh Hóa) gắn với sự kiện nào?
A. Chiến tranh giữa các thế lực của quý tộc nhà Trần với lực lượng của Hồ Quý Ly.
B. Hồ Quý Ly phế truất vua Trần và lên làm vua, lập ra nhà Hồ.
C. Hồ Quý Ly thực hiện những biện pháp nhằm tăng cường củng cố quân sự và quốc phòng.
D. Nhà Minh chuẩn bị xâm lược, Hồ Quý Ly cho gấp rút xây dựng thành nhà Hồ.
Chọn đáp án: C
Giải thích: Về quân sự, trong cuộc cải cách Hồ Quý Ly đã thực hiện một số biện pháp nhằm tăng cường củng cố quân sự và quốc phòng. Trong đó có việc cho xây dựng thành Tây Đô ở Vĩnh Lộc – Thanh Hóa (còn gọi là thành nhà Hồ).
Câu 4: Hồ Quý Ly có những cải cách gì về chính trị?
A. Đổi tên một số đơn vị hành chính cấp trấn và quy định cụ thể, rõ ràng cách làm việc của bộ máy chính quyền các cấp.
B. Phân chia lại các đơn vị hành chính trong toàn quốc và quy định công việc cụ thể của bộ máy chính quyền từ trung ương đến địa phương.
C. Thay đổi toàn bộ các quan lại trong triều bằng những người họ hàng thân thích của mình.
D. Lược bỏ các đơn vị hành chính cấp địa phương như huyện, xã.
Chọn đáp án: A
Giải thích: Hồ Quý Ly đổi tên một số Trấn: đổi trấn Thanh Hóa làm trấn Thanh Đô, trấn Quốc Oai làm trấn Quảng Oai,…Quy định lộ coi phủ, phủ coi châu,châu coi huyện.
Câu 5: Hồ Quý Ly có những cải cách gì về kinh tế?
A. Chia lại ruộng đất cho tất cả mọi người từ 18 tuổi trở lên, không phân biệt gái trai, già trẻ.
B. Phát hành tiền giấy thay thế tiền đồng, ban hành chính sách hạn điền, quy định lại biểu thuế đinh, thuế ruộng.
C. Quy định lại biểu thuế đinh tất cả những người có ruộng và không có ruộng đều phải nộp.
D. Quy định lại việc sở hữu ruộng đất của toàn dân, mỗi người chỉ được sở hữu không quá 10 mẫu, kể cả Đại vương và Trưởng công chúa.
Chọn đáp án: B
Giải thích: Nhà Hồ phát hành tiền giấy thay thế tiền đồng, ban hành chính sách hạn điền, quy định lại biểu thuế đinh, thuế ruộng.
+ Quy định lại biểu thuế đinh chỉ đánh vào người có rộng, người không có ruộng không phải nộp.
+ Ban hành chính sách hạn điền Đại vương và Trưởng công chúa không bị hạn chế số ruộng đất tư, số còn lại mỗi người chỉ được sở hữu không quá 10 mẫu.
Câu 6: Hồ Quý Ly có những cải cách gì về xã hội và văn hóa, giáo dục?
A. Ban hành chính sách hạn chế số nô tì được nuôi của các vương hầu, quý tộc và quan lại. Bắt các nhà sư chưa đến 50 tuổi phải hoàn tục.
B. Giải phóng cho các nô tì được nuôi của các vương hầu, quý tộc và quan lại. Sửa đổi cả nội dung học tập và chế độ thi cử theo nhà Minh.
C. Sửa đổi chế độ thi cử, học tập. Dịch các sách Hán ra chữ Nôm.
D. Cả A và C.
Chọn đáp án: D
Giải thích: (SGK – 79)
Câu 7: Nhà Hồ được thành lập năm bao nhiêu?
A. Năm 1399
B. Năm 1400
C. Năm 1406
D. Năm 1407
Chọn đáp án: B
Giải thích: Cuối thế kỉ XIV, nhà Trần suy yếu, không còn đủ sức giữ vai trò của mình. Năm 1400, Hồ Quý Ly phế truất vua Trần và lên ngôi vua.
Câu 8: Tên gọi của nước ta dưới thời Hồ là gì?
A. Đại Việt
B. Đại Nam
C. Đại Ngu
D. Đại Cồ Việt
Chọn đáp án: C
Giải thích: (SGK – 77)
Câu 9: Cải cách của Hồ Quý Ly có tác dụng như thế nào?
A. Không có tác dụng, đất nước vẫn khủng hoảng.
B. Đưa đất nước thoát khỏi tình trạng khủng hoảng.
C. Đưa đất nước phát triển mạnh mẽ.
D. Không có tác dụng, tình trạng khủng hoảng ngày càng trầm trọng.
Chọn đáp án: B
Giải thích: Những cải cách của Hồ Quý Ly góp phần:
+ Hạn chế tình trạng tập trung ruộng đất vào tay giai cấp địa chủ.
+ Làm suy yếu thế lực của tôn thất họ Trần, tăng quyền lực của nhà nước quân chủ trung ương tập quyền.
+ Cải cách văn hóa, giáo dục có nhiều tiến bộ.
Câu 10: Điểm hạn chế của cải cách Hồ Quý Ly là gì?
A. Thế lực của họ Trần vẫn không suy giảm.
B. Chưa có những chính sách để phát triển văn hóa, giáo dục.
C. Tình trạng phân quyền ở trung ương ngày càng rõ rệt.
D. Gia nô, nô tì chưa được giải phóng, chưa phù hợp tình hình thực tế.
Chọn đáp án: D
Giải thích: Về xã hội Hồ Quý Ly chỉ ban hành chính sách hạn chế số nô tì của vương hầu, quý tộc. Gia nô, nô tì vẫn chưa được giải phóng, phải chịu thân phận lệ thuộc.
Vậy là chúng ta đã cùng nhau soạn xong Bài 16 phần 2: Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV trong SGK Lịch sử 7. Mong rằng bài viết trên đã giúp các bạn nắm thật chắc kiến thức lí thuyết, soạn được các câu hỏi trong nội dung bài học dễ dàng hơn qua đó vận dụng để trả lời câu hỏi trong đề kiểm tra và các câu hỏi tình huống khác.
Mời các bạn xem thêm các bài Giải Lịch sử 7 trong Sách bài tập và Vở bài tập tại đây nhé: