Soạn sinh 7 Bài 11 ngắn nhất: Sán lá gan

Trong bài học này Top lời giải sẽ cùng các bạn tổng hợp kiến thức cơ bản và trả lời toàn bộ các câu hỏi Bài 11. Sán lá gan trong sách giáo khoa Sinh học 7. Đồng thời chúng ta sẽ cùng nhau tham khảo thêm các câu hỏi củng cố kiến thức và thực hành bài tập trắc nghiệm trong các đề kiểm tra.

Vậy bây giờ chúng ta cùng nhau bắt đầu nhé:

Mục tiêu bài học

– HS nắm được đặc điểm nổi bật của ngành giun dẹp là cơ thể đối xứng 2 bên.

– HS chỉ rõ được đặc điểm cấu tạo của sán lá gan thích nghi với đời sống kí sinh.

Tổng hợp lý thuyết Sinh 7 Bài 11 ngắn gọn

Khác với Ruột khoang, Giun dẹp có đối xứng hai bên và cơ thể dẹp theo chiều lưng bụng. Chúng gồm: sán lông (sống tự do), sán lá và sán dây (sống kí sinh).

– Sán lông

+ Sán lông sống tự do, thường gặp ở vùng nước ven biển. Chúng thích ẩn náu ở các khe đá để tìm thức ăn. Ở các ao, hồ ít gặp hơn

+ Cơ thể sán lông hình lá, hơi dài, dẹp theo hướng lưng bụng. Nhờ các lông bơi (do đó có tên là sán lông) sán lông bơi nhẹ nhàng trong nước hay trượt trên giá thể.

+ Sán lông có đầu bằng, 2 bên đầu là thùy khứu giác, ở giữa là 2 mắt đen, Đuôi sán lông hơi nhọn. Chúng có miệng nằm ở mặt bụng. Tiếp theo miệng là các nhánh ruột, chưa có hậu môn. Sán lông thích nghi với lối sống bơi lội tự do.

Sán lá gan thích nghi với đời sống kí sinh nên một số bộ phận cơ thể tiêu giảm.

I. Nơi sống, cấu tạo và di chuyển

– Sán lá gan là những giun dẹp kí sinh ở gan và mật trâu, bò, làm chúng gầy rạc và chậm lớn.

– Cơ thể sán lá gan hình lá, dẹp, dài 2 – 5cm, màu đỏ máu.

Soạn sinh 7 Bài 11 ngắn nhất: Sán lá gan (ảnh 2)

– Mắt, lông bơi tiêu giảm. Ngược lại, các giác bám phát triển.

– Nhờ cơ dọc, cơ vòng và cơ lưng bụng phát triển, nên sán lá gan có thể chun dãn, phồng dẹp cơ thể để chui rúc, luồn lách trong môi trường kí sinh.

Soạn sinh 7 Bài 11 ngắn nhất: Sán lá gan (ảnh 3)

II. Dinh dưỡng

Soạn sinh 7 Bài 11 ngắn nhất: Sán lá gan (ảnh 4)

Sán lá gan bám vào vật chủ (gan động vật)

– Sán lá gan dùng 2 giác bám chắc vào nội tạng vật chủ. Hầu có cơ khỏe giúp miệng hút chất dinh dưỡng từ môi trường kí sinh đưa vào 2 nhánh ruột phân nhiều nhánh nhỏ để vừa tiêu hóa vừa dẫn chất dinh dưỡng nuôi cơ thể. Sán lá gan chưa có hậu môn.

III. Sinh sản

1. Cơ quan sinh dục

– Sán lá gan lưỡng tính. Cơ quan sinh dục gồm: cơ quan sinh dục đực và cơ quan sinh dục cái với tuyến noãn hoàng. Phần lớn chúng có cấu tạo dạng ống phân nhánh và phát triển chằng chịt.

Xem thêm:  Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân pháp tập trung vào | Myphamthucuc.vn

Bảng đặc điểm cấu tạo của sán lông, sán lá gan

Soạn sinh 7 Bài 11 ngắn nhất: Sán lá gan (ảnh 5)

2. Vòng đời

– Sán lá gan đẻ nhiều trứng (khoảng 4000 trứng mỗi ngày)

– Trứng gặp nước nở thành ấu trùng có lông bơi

– Ấu trùng chui vào sống kí sinh trong ốc ruộng, sinh sản cho nhiều ấu trùng có đuôi. Ấu trùng có đuôi rời khỏi ốc bám vào cây cỏ, bèo và cây thủy sinh, rụng đuôi, kết vỏ cứng, trở thành kén sán.

– Nếu trâu bò ăn phải cây cỏ có kén sán, sẽ bị nhiễm bệnh sán lá gan.

– Vòng đời của sán lá gan sẽ bị ảnh hưởng:

Soạn sinh 7 Bài 11 ngắn nhất: Sán lá gan (ảnh 6)

+ Trứng sán lá gan không gặp nước thì trứng không nở được thành ấu trùng.

+ Ấu trùng nở ra không gặp cơ thể ốc thích hợp thì ấu trùng chết.

+ Ốc chứa vật kí sinh bị động vật khác ăn thịt: ấu trùng không phát triển được nữa.

+ Kén sán bám vào rau, bèo,… chờ mãi không gặp trâu bò ăn phải: kén hỏng và không trở thành sán được.

– Sán lá gan thích nghi với phát tán giống nòi

+ Phát triển qua nhiều giai đoạn ấu trùng với nhiều vật chủ

+ Đẻ nhiều trứng

+ Hình thành kén sán để chờ vật chủ giúp chúng tránh được các yếu tố bất lợi từ môi trường, thời gian tồn tại lâu hơn.

Hướng dẫn Soạn Sinh 7 bài 11 ngắn nhất

Trả lời câu hỏi Sinh 7 Bài 11 trang 41: Hãy chọn trong cụm từ: bình thường, tiêu giảm, phát triển… để điền vào bảng cho thích hợp và giải thích ngắn gọn ý nghĩa của hiện tượng ấy. Bảng. Đặc điểm cấu tạo của sán lông, sán lá gan

STT Sán lông Sán lá gan Ý nghĩa thích nghi
1 Mắt
2 Lông bơi
3 Giác bám
4 Cơ quan tiêu hóa (nhánh ruột)
5 Cơ quan sinh dục

Trả lời:

STT Sán lông Sán lá gan Ý nghĩa thích nghi
1 Mắt Bình thường Tiêu giảm Quan sát và định hướng trong không gian
2 Lông bơi Phát triển Tiêu giảm Di chuyển tự do ngoài môi trường
3 Giác bám Tiêu giảm Phát triển Bám vào vật chủ
4 Cơ quan tiêu hóa (nhánh ruột) Phát triển Phát triển Tiêu hóa và hấp thụ thức ăn
5 Cơ quan sinh dục Bình thường Phát triển Tạo ra nhiều con cái

Trả lời câu hỏi Sinh 7 Bài 11 trang 42: – Hãy cho biết vòng đời sán lá gan bị ảnh hưởng thế nào nếu trong thiên nhiên xảy ra các tình huống sau:

+ Trứng sán lá gan không gặp nước.

+ Ấu tùng nở ra không gặp cơ thể ốc thích hợp.

+ Ốc chứa vật kí sinh bị động vật khác (cá, vịt, chim nước…) ăn thịt mất.

+ Kén sán bám vào rau, bèo… chờ mãi mà không gặp trâu bò ăn phải.

– Sán lá gan thích nghi với phát tán nòi giống như thế nào?

Trả lời:

– Sự thay đổi vòng đời sán lá gan:

+ Trứng sán lá gan không gặp nước: trứng không nở được thành ấu trùng

+ Ấu tùng nở ra không gặp cơ thể ốc thích hợp: ấu trùng sẽ chết

+ Ốc chứa vật kí sinh bị động vật khác (cá, vịt, chim nước…) ăn thịt mất: ấu trùng không phát triển.

Xem thêm:  [LỜI GIẢI CHUẨN] Cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật lần thứ hai bắt đầu vào khoảng thời gian nào | Myphamthucuc.vn

+ Kén sán bám vào rau, bèo… chờ mãi mà không gặp trâu bò ăn phải: kén hỏng và không nở thành sán được.

– Sán lá gan thích nghi với phát tán nòi giống:

+ Sinh sản nhiều (mỗi lứa đẻ nhiều trứng, đẻ dày)

+ Ấu trùng có khả năng di chuyển để tìm con vật trung gian truyền bệnh

+ Thay đổi nhiều vật chủ và qua nhiều gia đoạn phát triển trung gian.

Câu 1 trang 43 Sinh học 7: Cấu tạo sán lá gan thích nghi với đời sống kí sinh như thế nào?

Trả lời:

– Mắt, lông bơi tiêu giảm do không cần sử dụng.

– Giác bám, cơ quan tiêu hóa và cơ quan sinh dục phát triển để lấy được nhiều dinh dưỡng từ vật chủ, nhanh chóng sinh sản để duy trì, phát tán nòi giống.

Câu 2 trang 43 Sinh học 7: Vì sao trâu, bò nước ta mắc bệnh sán lá gan nhiều?

Trả lời:

Do phương thức nuôi trâu, bò kiểu chăn thả → trâu, bò ăn cỏ tự do ngoài đồng ruộng không được qua xử lí, đó là nơi sống của ấu trùng sán lá gán → dễ dàng ăn phải cỏ, uống nước có ấu trùng sán lá gan → mắc bệnh sán lá gan.

Câu 3 trang 43 Sinh học 7: Hãy trình bày vòng đời của sán lá gan.

Trả lời:

Con sán lá gan trưởng thành đẻ ra trứng vào nước → nở thành ấu trùng giai đoạn có lông bơi → chui vào kí sinh ở ốc thành ấu trùng có đuôi → bám vào cây cỏ rồi kết vỏ cứng, hình thành kén sán → trâu bò ăn phải kén sán sẽ bị mắc sán lá gan với các cá thể sán lá gan trưởng thành dần trong cơ thể.

Câu hỏi củng cố kiến thức Sinh 7 bài 11 hay nhất

Câu 1: Hãy nêu cấu tạo và đời sống của sán lá gan thích nghi vói đời sống kí sinh.

Trả lời:

Đại diện cho giun dẹp là sán lá gan có đời sống kí sinh. Cho nên ngoài những đặc điểm chung của ngành Giun dẹp, sán lá gan còn có các đặc điểm thích nghi với kí sinh như :

– Về cấu tạo : Tiêu giảm lông bơi và giác quan, xuất hiện giác bám, tăng cường cơ quan tiêu hoá và cơ quan sinh sản.

– Về đời sống :

+ Sán lá gan đẻ nhiều lứa, nhiều trứng.

+ Ấu trùng cũng có khả năng sinh sản vô tính.

+ Có thay đổi vật chủ.

Đây là sự thích nghi của sán lá gan với kí sinh vì trong vòng đời, tỉ lệ sống sót của các thế hệ sau rất thấp

Trắc nghiệm Sinh 7 Bài 11 tuyển chọn

Câu 1: Vật chủ của sán lá gan là

a. Lợn

b. Gà, vịt

c. Ốc ruộng

d. Trâu, bò

Sán lá gan là những giun dẹp kí sinh ở gan và mật trâu, bò.

→ Đáp án d

Câu 2: Nơi kí sinh của sán lá gan ở trâu, bò là

a. Gan

b. Tim

c. Phổi

d. Ruột non

Sán lá gan sống kí sinh ở gan và mật trâu, bò.

Xem thêm:  Trắc nghiệm GDQP 10 Bài 3. Đội ngũ từng người không có súng | Myphamthucuc.vn

→ Đáp án a

Câu 3: Mỗi ngày, sán lá gan đẻ bao nhiêu trứng

a. 1000 trứng

b. 2000 trứng

c. 3000 trứng

d. 4000 trứng

Sán lá gan đẻ nhiều trứng (khoảng 4000 trứng mỗi ngày)

→ Đáp án d

Câu 4: Sán lá gan bám vào vật chủ nhờ

a. Chân giả

b. Lông bơi

c. Giác bám

d. Lỗ miệng

Sán lá gan dùng 2 giác bám chắc vào nội tạng vật chủ

→ Đáp án c

Câu 5: Đặc điểm của sán lá gan thích nghi với sống kí sinh là

a. Mắt và giác quan phát triển

b. Hệ tiêu hóa tiêu giảm

c. Mắt và lông bơi tiêu giảm, các giác bám phát triển

d. Hệ sinh dục lưỡng tính

Sán lá gan có cấu tạo thích nghi với sống kí sinh như mắt và lông bơi tiêu giảm, các giác bám phát triển.

→ Đáp án c

Câu 6: Sán lá gan thích nghi với phát tán nòi giống như thế nào

a. Phát triển qua nhiều giai đoạn ấu trùng với nhiều vật chủ

b. Đẻ nhiều trứng

c. Hình thành kén sán để chờ vật chủ

d. Tất cả các đáp án trên đều đúng

– Sán lá gan thích nghi với phát tán giống nòi:

+ Phát triển qua nhiều giai đoạn ấu trùng với nhiều vật chủ

+ Đẻ nhiều trứng

+ Hình thành kén sán để chờ vật chủ giúp chúng tránh được các yếu tố bất lợi từ môi trường, thời gian tồn tại lâu hơn

→ Đáp án d

Câu 7: Sán lá gan làm cho trâu bò

a. Ăn khỏe hơn

b. Lớn nhanh

c. Gầy rạc và chậm lớn

d. Không ảnh hưởng

Sán lá gan là những giun dẹp kí sinh ở gan và mật trâu, bò, làm chúng gầy rạc và chậm lớn.

→ Đáp án c

Câu 8: Ngành giun dẹp cơ thể

a. Đối xứng tỏa tròn

b. Đối xứng hai bên

c. Không đối xứng

d. Cơ thể có hình dạng không cố định

Khác với Ruột khoang, Giun dẹp có đối xứng hai bên và cơ thể dẹp theo chiều lưng bụng.

→ Đáp án b

Câu 9: Ngành giun dẹp, loài nào sống tự do

a. Sán lông

b. Sán lá

c. Sán dây

d. Không loài nào

Sán lông sống tự do, thường gặp ở vùng nước ven biển. Chúng thích ẩn náu ở các khe đá để tìm thức ăn. Ở các ao, hồ ít gặp hơn.

→ Đáp án a

Câu 10: Ngành giun dẹp gồm

a. Sán lông, sán lá

b. Sán lá, sán dây

c. Sán lông, sán dây

d. Sán lông, sán lá, sán dây

Ngành giun dẹp gồm sán lông (sống tự do), sán lá và sán dây (sống kí sinh)

→ Đáp án d

Vậy là chúng ta đã cùng nhau soạn xong Bài 11. Sán lá gan trong SGK Sinh học 7. Mong rằng bài viết trên đã giúp các bạn nắm vững kiến thức lí thuyết, soạn các câu hỏi trong nội dung bài học dễ dàng hơn qua đó vận dụng để trả lời câu hỏi trong đề kiểm tra để đạt kết quả cao

Mời các bạn xem thêm: Giải VBT Sinh 7: Bài 11. Sán lá gan

Xem thêm bài viết thuộc chuyên mục: Học tập