/tmp/oigdi.jpg
Câu hỏi: Đặc điểm của tia tử ngoại là
Lời giải
Đáp án: 1. Đặc điểm của tia tử ngoại là Bị nước và thủy tinh hấp thụ.
Cùng Toploigiai tìm hiểu chi tiết về khái niệm, đặc điểm, phân loại và ứng dụng của tia tử ngoài trong đời sống nhé!
Nội dung bài viết
– Tia cực tím hay tia tử ngoại, tia UV (từ tiếng Anh Ultraviolet) là sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn ánh sáng nhìn thấy nhưng dài hơn tia X. Phổ tia cực tím có thể chia ra thành tử ngoại gần (có bước sóng từ 380 đến 200 nm) và tử ngoại xạ hay tử ngoại chân không (có bước sóng từ 200 đến 10 nm).
Tên |
Bước sóng |
Tần số (Hz) |
Năng lượng photon (eV) |
|
Tia gamma | ≤ 0,01 nm | ≥ 30 EHz | 124 keV – 300+ GeV | |
Tia X | 0,01 nm – 10 nm | 30 EHz – 30 PHz | 124 eV – 124 keV | |
Tia tử ngoại | 10 nm – 380 nm | 30 PHz – 790 THz | 3.3 eV – 124 eV | |
Ánh sáng nhìn thấy | 380 nm-760 nm | 790 THz – 430 THz | 1.7 eV – 3.3 eV | |
Tia hồng ngoại | 760 nm – 1 mm | 430 THz – 300 GHz | 1.24 meV – 1.7 eV | |
Vi ba | 1 mm – 1 met | 300 GHz – 300 MHz | 1.7 eV – 1.24 meV | |
Radio | 1 mm – 100000 km | 300 GHz – 3 Hz | 12.4 feV – 1.24 meV | |
– Tác dụng lên phim ảnh, do đó thường dùng phim ảnh để nghiên cứu tia tử ngoại.
– Kích thích sự phát quang của nhiều chất. Được áp dụng trong đèn huỳnh quang.
– Kích thích nhiều phản ứng hóa học, được dùng làm tác nhân cho phản ứng hóa học.
– Làm ion hóa không khí và nhiều chất khí khác, gây tác dụng quang điện.
– Có tác dụng sinh học: hủy hoại tế bào da, tế bào võng mạc, diệt khuẩn, diệt nấm mốc.
– Bị nước, thủy tinh,… hấp thụ rất mạnh nhưng lại có thể truyền qua được thạch anh. 3. Sự hấp thụ tia tử ngoại
– Thủy tinh thông thường hấp thụ mạnh các tia tử ngoại. Thạch anh, nước và không khí đều trong suốt đối với các tia có bước sóng trên 200 nm, và hấp thụ mạnh các tia có bước sóng ngắn hơn.
– Tầng ozon hấp thụ hầu hết các tia có bước sóng dưới 300nm phát ra từ Mặt Trời và là “tấm áo giáo” bảo vệ cho người và sinh vật trên mặt đất khỏi tác dụng hủy diệt của các tia tử ngoại.
– Trong y học tia tử ngoại được dùng để tiệt trùng các dụng cụ phẫu thuật, để chữa một số bệnh như bệnh còi xương.
– Trong công nghiệp thực phẩm, tia tử ngoại được dùng để tiệt trùng cho thực phẩm trước khi đóng gói.
– Trong công nghiệp cơ khí, tia tử ngoại được dùng để tìm các vết nứt trên các bề mặt kim loại bằng cách: Xoa một lớp dung dịch phát quang lên bề mặt của vật, cho ngấm vào kẽ nứt rồi chiếu tia tử ngoại vào, những chỗ bị nứt sẽ sáng lên.
– Tia UV là “kẻ giết người thầm lặng” bởi bạn không thể cảm nhận được những tác hại của tia tử ngoại là gì bằng mắt thường, nhưng thực ra nó đang thâm nhập sâu vào da, tàn phá mọi tầng của da một cách âm thầm.
– Tác hại của tia tử ngoại được gây ra chủ yếu bởi tia UVA. Bởi nó dễ dàng xuyên qua tầng ozone nên nếu tiếp xúc với ánh sáng mặt trời lâu sẽ dẫn đến hiện tượng đục nhân mắt hay thoái hóa hoàng điểm, xuất hiện nếp nhăn cũng như làm tăng phần lớn nguy cơ gây ung thư da.
– Nhiều người lầm tưởng rằng tia UVB và UVC đã bị giữ lại ở tầng ozone nhưng thực tế hiện nay do nhiều tác động tiêu cực, khiến cho tầng ozon bảo vệ trái đất của chúng ta đang ngày càng yếu và mỏng đi.
– Từ đó xuất hiện nhiều lỗ thủng, khiến cho các bức xạ năng lượng cao như tia UVB và UVB này lọt xuống bề mặt trái đất, gây ảnh hưởng trầm trọng trọng đến sức khỏe con người.
– Đặc biệt là trẻ em, cần được bảo vệ khỏi tia UV, thậm chí cần thiết hơn so với người trưởng thành. Bởi trẻ thường có thói quen hay ra ngoài chơi nhiều hơn nên bị phơi nhiễm nắng cao hơn, dễ tích lũy nguy cơ gây hại lâu dài.
– Vậy nên tốt nhất mỗi người để bảo vệ gia đình, con em khỏi tia cực tím cần trang bị chống nắng như đeo kính râm, mũ, bôi kem chống nắng, sơn phủ cách nhiệt lọc tia UV cho nhà kính và ô tô, tăng cường rèm treo cho cửa kính,….
Ở một khía cạnh khác, tia tử ngoại cũng mang lại những ứng dụng tuyệt vời trong cuộc sống như:
– Tia UV có đặc tính khử trùng và tiệt trùng cao, có thể tiêu diệt đến 99.9% vi khuẩn trong nước. Nên tia tử ngoại được ứng dụng vào các công nghệ diệt khuẩn nước trong các nhà máy cung cấp nước cũng như sản xuất nước uống.
– Cung cấp vitamin D giúp cơ con người sử dụng canxi và phốt pho, làm cho xương, răng trở nên răng chắc khỏe.
– Ứng dụng trong việc điều trị các bệnh về da, làm chậm sự sự tăng trưởng của các tế bào da, và làm giảm triệu chứng bệnh.
– Bảo mật tài liệu dùng tia tử ngoại thực hiện cho tài liệu quan trọng như hộ chiếu, tiền hay chứng chỉ ngân hàng, thẻ tín dụng,… Tùy theo mức bảo mật mà khi chế tạo nền giấy hay nhựa, những chất có phản ứng xác định với dải tia tử ngoại nhất định, được in vào giấy theo hình ảnh xác định. Ở mức phức tạp cao thì hình ảnh có thể hiện ra với độ nét cao và màu sắc thay đổi. Các máy kiểm tra dùng đèn tử ngoại có khoảng phổ đã thiết kế chiếu lên giấy sẽ làm rõ những yếu tố bảo mật có hay không.
Ví dụ bảo mật đơn giản là thẻ tín dụng Visa, còn dạng phức tạp là hộ chiếu Canada khi chiếu tia cực tím sẽ nổi hình pháo hoa và nhà Quốc hội trông như được chiếu sáng[3].