/tmp/rhycc.jpg
Câu hỏi: Dịch mã là quá trình tổng hợp nên phân tử:
A. Prôtêin.
B. mARN.
C. ADN.
D. tARN.
Lời giải:
Đáp án đúng: A – Prôtêin
Giải thích:
Dịch mã là quá trình tổng hợp prôtêin, trong đó các tARN mang các axit amin tương ứng đặt đúng vị trí trên mARN trong ribôxôm để tổng hợp nên chuỗi pôlipeptit.
Quá trình dịch mã có thể chia thành hai gian đoạn là hoạt hóa axit amin và tổng hợp chuỗi pôlipeptit.
Kiến thức mở rộng:
Quá trình tổng hợp Prôtêin trong một số tài liệu người ta gọi là quá trình Giải mã hay là quá trình Dịch mã. Vậy thì ngay sau đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem quá trình tổng hợp Prôtêin diễn ra như thế nào? diễn ra ở đâu? có ý nghĩa gì? trong quá trình Di truyền cấp phân tử.
– Dịch mã là quá trình tổng hợp prôtêin, trong đó các tARN mang các axit amin tương ứng đặt đúng vị trí trên mARN trong ribôxôm để tổng hợp nên chuỗi pôlipeptit.
Quá trình tổng hợp Prôtêin là quá trình truyền thông tin di truyền từ mARN sang trình tự sắp xếp của các aa trong chuỗi polipeptid (Prôtêin).
– Protein hay còn gọi là chất đạm, là những phân tử sinh học hay đại phân tử, chứa một hoặc nhiều mạch các acid amin, liên kết với nhau bởi liên kết peptid. Các protein khác nhau chủ yếu do về trình tự các acid amin khác nhau, trình tự này do các nucleotide của gen quy định.Trong tự nhiên có khoảng 20 acid amin, trong đó có 9 acid amin thiết yếu cơ thể không tự tạo ra được mà phải cung cấp từ bên ngoài, số còn lại gọi là acid amin không thiết yếu vì cơ thể có thể tự tổng hợp được.
Mỗi loại protein sau khi được tạo ra, chỉ tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định, có loại chỉ tồn tại vài phút, có loại có thể tồn tại hàng năm. Sau đó, protein bị thoái hóa và được tái sinh bởi bộ máy tế bào thông qua quá trình luân chuyển protein. Do protein chiếm tới 50% khối lượng thô của tế bào, là thành phần thiết yếu cấu trúc, hình thành, duy trì, tái tạo cơ thể nên cơ thể cần bổ sung protein qua chế độ ăn hàng ngày. Nếu cơ thể thiếu protein sẽ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như suy dinh dưỡng, chậm lớn, hay ốm đau, bệnh tật do sức đề kháng giảm.
* Nơi xảy ra: Tế bào chất (Lưới nội chất hạt)
* Thành phần tham gia:
+ mARN (codon)
+ tARN
+ Hệ enzim
* Quá trình tổng hợp
+ Bước 1: Mở đầu .
* Tiểu phần bé của Riboxom tiếp xúc với mARN tại vị trí đặc hiệu (chứa bộ ba mở đầu – AUG) .
Phức hợp: aamd – tARN khớp với bộ ba mã mở đầu trên mARN .
* Tiểu phần lớn của riboxom sẽ hợp với tiểu phần bé → Riboxom hoàn chỉnh.
+ Bước 2: Kéo dài chuỗi polypeptid
Phức hợp: aa1 – tARN đến riboxom khớp với bộ ba tiếp theo trên mARN .
Hình thành liên kết peptid giữa aamd và aa1 .
Riboxom tiếp tục dịch chuyển 1 bước (=1 bộ ba) → các phức họp aa tARN tiếp xúc lần lượt với các bộ ba tiếp theo trên mARN
+ Bước 3: Kết thúc
Riboxom dịch chuyển trên mARN đến khi gặp 1 trong 3 bộ ba UAA hoặc UAG hoặc UGA ⇒ quá trình dịch mã dừng lại .
2 tiểu phần riboxom tách nhau ra. Chuỗi polypeptid được giải phóng → để hình thành protein → Chuỗi polypeptit cắt bỏ aamđ
+ Lưu ý: Quá trình tổng hợp protein có nhiều riboxom cùng trượt trên mARN
⇒ poly riboxom ⇒ tăng hiệu suất tổng hợp protein
mARN làm khuôn tổng hợp protein sau một số lần sẽ tự hủy.
+ Mối quan hệ ADN – ARN – Prôtêin
ADN – mARN – Prôtêin – tính trạng
(aa)