/tmp/aahal.jpg
Nội dung bài viết
1. Tác giả:
– Duy Khán (1934 – 1995) quê ở Bắc Ninh.
2. Tác phẩm:
– Tuổi thơ im lặng (1985) là tập hồi kí tự truyện của tác giả.
– Bài Lao xao trích từ tác phẩm Tuổi thơ im lặng, tác phẩm được giải thưởng hội nhà văn năm 1987.
– Bố cục:
+ Đoạn 1 (Từ đầu … Râm ran) : cảnh làng quê chớm hè.
+ Đoạn 2 (còn lại) : Các loài chim ở đồng quê.
Câu 1 (trang 113 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
a. Trình tự tên các loài chim :
– bồ các, chim ri, sáo sậu, sáo đen, tu hú.
– chim ngói, nhạn, bìm bịp.
– diều hâu, chèo bẻo, quạ đen, quạ khoang, cắt.
b. Có theo sự sắp xếp các nhóm loài gần nhau.
c. Cách dẫn dắt lời kể rất tự nhiên, cách tả, cách xâu chuỗi hình ảnh, chi tiết rất hợp lí và bất ngờ.
Câu 2 (trang 113 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
a. Sự miêu tả các loài chim:
– Chim bồ các “kêu váng lên”.
– Sáo sậu, sáo đen đậu cả lên lưng trâu mà hót mừng được mùa.
– Chim ngói sạt qua.
– Nhạn vùng vẫy tít mây xanh “chéc chéc”.
– Bìm bịp “suốt đêm ngày rúc trong bụi cây”.
– Diều hâu bay cao, mũi khoằn, đánh hơi tinh.
– Chèo bẻo “những mũi tên đen…”
– Quạ “lia lia láu láu”.
b. Sự kết hợp xen kẽ kể và tả: Tả (chim cắt cánh nhọn như dao bâu chọc tiết lợn…) + Kể (hai con chèo bẻo đang bay, một con cắt vụt lao ra…)
c. Nhận xét: Tác giả có tài quan sát tinh tường, hiểu biết phong phú và tình cảm yêu mến thiên nhiên, làng quê.
Câu 3 (trang 113 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Chất liệu văn hóa dân gian :
– Thành ngữ: dây mơ rễ má, kẻ cắp gặp bà già.
– Đồng dao: Bồ các là bác chim ri. Chim ri là dì sáo sậu…
– Truyện cổ tích : sự tích chim bìm bịp, sự tích chim chèo bẻo.
Việc sử dụng văn hóa dân gian tạo nên bức tranh cụ thể sinh động nhiều màu sắc về thế giới các loài chim đồng quê. Mạch văn phát triển tự nhiên, lời kể sinh động mà gần gũi với đời sống con người.
Câu 4 (trang 113 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Bài văn đem đến những hiểu biết thú vị về đặc điểm, tập tính, hình dáng của một số loài chim. Qua đó làm ta thấy yêu mến, trân trọng thiên nhiên, làng quê với sức sống bền bỉ muôn loài.
Quan sát và miêu tả một loài chim ở quê em:
– Đối tượng miêu tả: chim bồ câu, chim sẻ, chim cút, chim sáo,…
– Hình dáng: bộ lông, màu sắc, kích cỡ, …
– Tập tính sinh hoạt.
– Tình cảm của em với loài chim ấy.