/tmp/gwqjo.jpg
– Đoạn 1 (từ đầu đến câu “Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời”): con lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ và quê hương.
– Đoạn 2 (còn lại): lòng tự hào với sức sống mạnh mẽ, bền bỉ, với truyền thống cao đẹp của quê hương.
Câu 1 (trang 73 sgk Văn 9 Tập 2):
Văn bản được chia làm 2 phần:
– Đoạn 1 (từ đầu đến câu “Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời”): con lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ và quê hương.
– Đoạn 2 (còn lại): lòng tự hào với sức sống mạnh mẽ, bền bỉ, với truyền thống cao đẹp của quê hương.
Theo bố cục bài thơ và mạch cảm xúc của tác giả, ta có thể thấy nhà thơ đã mở rộng từ tình cảm gia đình đến tình cảm quê hương, từ những kỷ niệm gần gũi, thiết tha mà nâng lên thành lẽ sống.
Câu 2 (trang 73 sgk Văn 9 Tập 2):
Những câu thơ nói lên con được lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ và sự đùm bọc của quê hương:
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười.
Con được sống trong tình yêu thương của cha mẹ, cha mẹ dìu con từng bước đi, lớn lên trong sự nâng niu mong chờ của đấng sinh thành. Không chỉ có vậy, con còn được trưởng thành trong cuộc sống lao động, trong thiên nhiên và nghĩa tình của quê hương. Đó là cuộc sống của những “người đồng mình”, rất cần cù và tươi vui với tình cảm gắn bó, quấn quýt của con người quê hương. Rừng núi quê hương cũng là một trong những yếu tố nuôi con khôn lớn, nâng đỡ tâm hồn con. Thiên nhiên với những sông, suối, ghềnh, thác… đã nuôi dưỡng con người cả về tâm hồn và lối sống.
Câu 3 (trang 73 sgk Văn 9 Tập 2):
Người cha nói với con về những đức tính cao đẹp của “người đồng mình”: không lo cực nhọc, sống vất vả mà gần gũi, khoáng đạt, gắn bó với quê hương dẫu còn cực nhọc, đói nghèo. Cha nói với con rằng “người đồng mình” thật đẹp, thật đáng ca ngợi, vẻ đẹp đó cũng chính là vẻ đẹp của quê hương. Từ đó, cha nhắc nhở con: con cần phải biết kế tục, phát huy và sống sao cho xứng đáng với truyền thống ấy.
Câu 4 (trang 74 sgk Văn 9 Tập 2):
Người cha yêu con mình một cách thật trìu mến, thiết tha và tin tưởng. Điều lớn lao nhất mà người cha muốn truyền cho con chính là niềm tự hào với sức sống mạnh mẽ bền bỉ của quê hương và niềm tin khi bước vào đời.
Câu 5 (trang 74 sgk Văn 9 Tập 2):
Nghệ thuật độc đáo nhất và đặc sắc nhất của “Nói với con” là cách thể hiện và diễn tả tình cảm. Những từ ngữ, hình ảnh trong bài rất mộc mạc nhưng đồng thời cũng rất giàu hình ảnh gợi tả, vừa cụ thể vừa có sức khái quát cao. Ngoài ra, còn có thể kể đến bố cục chặt chẽ, cách dẫn dắt rất tự nhiên của tác giả.
Ví dụ:
Cha kính mến!
Con vô cùng xúc động khi nghe lời cha nói. Con hiểu được tình cảm mà ch mẹ đã dành cho con, con hiểu được cả tình yêu của quê hương trong con người con. Cảm ơn cha mẹ đã dìu bước, nâng niu, yêu thương và che chở cho con, cảm ơn quê hương đã đùm bọc chở che, nuôi dưỡng tâm hồn con. Con yêu lắm cha mẹ, yêu lắm người đồng mình tốt cái bụng, chân chất, thật thà, yêu lắm quê hương xanh mát những rừng hoa.
Con hứa với cha: Sẽ luôn sống mạnh mẽ, đáng tự hào, biết kế tục, phát huy và sống sao cho xứng đáng với truyền thống quê hương. Sẽ mãi yêu quê, yêu người đồng mình. Và con sẽ mãi yêu cha mẹ.